بیماری زردی در بعضی از نوزادان تازه متولد شده وجود دارد و قاعدتا عمده آنها نیز از شیر مادر تغذیه میکنند ولی ترکیبات شیر در بعضی از مادران به گونه ایست که باعث افزایش شدت زردی میگردد که در صورت بروز چنین وضعیتی لازم است شیر مادر برای مدت محدودی قطع شده و شیر خشک جایگزین آن گردد تا زردی نوزاد درمان گردد.
مادران چه غذایی بخورند؟
همانطور که همه مادران اطلاع دارند خواص غذایی که مصرف میکنند به طور مستقیم بر شیر آنها تاثیر میگذارد و این خواص غذایی به طور غیر مستقیم به بدن نوزاد وارد میگردد لذا خیلی اهمیت دارد که مادر شیرده چه غذایی مصرف کند. به طور کلی مواد غذایی دیر هضم مثل بادمجان باعث بروز بیشتر زردی در نوزادان میشود. برعکس مصرف خوراکیهای خنک و زود هضم برای کاهش زردی نوزادان میتواند مفید باشد.
شیر خشک برای زردی نوزاد چگونه مصرف شود؟
قطعا مادران عزیز به خوبی میدانند که چنانچه فرزندشان به شیشه شیر عادت کند دیگر تمایلی به مکیدن پستان مادر ندارد پس لازم است تا در طول مدت زمانی که از شیر خشک استفاده میگردد از شیشه شیر استفاه نشود بلکه تغذیه نوزاد از طریق قاشق و یا قطره چکان به نوزاد انجام شود چرا که اگر کودک به شیشه شیر عادت کند دیگر تمایلی به خوردن شیر از پستان مادر ندارد و دوران شیرخوارگی از شیر مادر محروم خواهد شد.
همچنین برای درمان و کاهش زردی نوزاد لازم است شیر خشک به مقدار زیاد و به صورت رقیق شده به کودک داده شود تا میزان ادرارش افزایش یافته تا مولکولهای بیلی روبین از طریق ادرار دفع گردد. پس لازم است تا هنگام ترکیب شیر خشک با آب، میزان آب ترکیب شده بیشتر از زمانهای معمول خود باشد تا ترکیب رقیقتری ایجاد گردد. این ترکیب رقیق باید به دفعات بیشتری به بچه داده شود تا درمان زردی سریعتر انجام شود.
قابل ذکر است ممکن است بعضی از والدین از دستگاه فتوتراپی برای درمان زردی نوزاد خود استفاده کنند که در این حالت امکان شیر دادن به نوزاد زیر دستگاه به راحتی امکان پذیر است.
چه بسا اتفاق افتاده است که یک نوزاد زردی داشته باشد و این سوال مطرح است که برای رفع آن مادر چه بخورد تا این بیماری برطرف گردد؟ در ادامه ما را دنبال کنید تا پاسخ خود را بیابید.
به طور کلی زندگی مادران در خصوص نوزادشان به دو بخش زمان بارداری و پس از زایمان تقسیم میشود. مادرانی که باردار هستند میتوانند در این دوران با رعایت یکسری از اصول تغذیه ای و همچنین ورزشها و نرمشهای متناسب با آن دوران نسبت به کاهش احتمال گرفتن زردی فرزند خود پس از زایمان اقدام کنند که در این خصوص میتوانید مقاله ما با عنوان ” جلوگیری از زردی نوزاد در بارداری ” را مطالعه نمایید.
اما برای مادرانی که پس از زایمان فرزندشان یرقان دارد علاوه بر درمانهای خاصی که متعلق به نوزاد است مادر نیز میتواند با رعایت کردن دستورات تغذیه ای مناسب در جهت رفع زردی نوزاد خود تلاش نماید تا فرزندش با سرعت بیشتری بهبود یابد. البته این دستورالعمل فقط برای حالتی صحیح است که نوزاد از شیر مادر تغذیه کند.
تغذیه مادر برای درمان زردی
برای رفع زردی نوزاد مادر چه بخورد و چه چیزی نخورد تا فرزندش زودتر خوب شود؟
به طور کلی همه خوراکیها و غذاها و میوه هایی که طبع سرد دارند برای رفع زردی نوزاد مفیدند و برعکس، غذاهایی که طبع گرم دارند میتواند این بیماری را در نوزادان تشدید کرده و درمان آن را به تعویق بیاندازد. خوراکیهای با طبع سرد و مفید عبارتند از:
و هر نوع خوراکی با طبع سرد. خوراکی های مضر و تشدید کننده یرقان نوزادان نیز عبارتند از:
غذاهای چرب و فست فودها
گوشت قرمز به خصوص گوشت گاو
ادویه های محرک مثل دارچین، فلفل، زنجبیل، زعفران و…
و هر نوع خوراکی که طبع گرم دارد. لازم به ذکر است چنانچه نوزادی زردی داشته باشد اگر چه رعایت مراتب فوق میتواند آثار مثبتی بر بهبودی کودک داشته باشد اما بهترین راه درمان زردی نوزاد استفاده از دستگاه فتوتراپی است که این کار در منزل نیز قابل انجام است.
بعد از اینکه والدین محترم با آزمایش خون کودک و به توصیه پزشک مجبور به استفاده از تجهیزات درمانی شدند میتوانند جهت دریافت مشاوره های لازم درمانی با شرکت نی نی سالم تماس بگیرند. بعد از تماس شما، تجهیزات مربوطه به محلی که فرزند شما آنجا هست انتقال داده می شود. سپس کارشناسان شرکت به شما نحوه قرار دادن نوزاد در دستگاه درمان زردی نوزاد فتوتراپی خانگی و همچنین روش استفاده از آن را به شما آموزش میدهند.
پس از استفاده از دستگاه های فتوتراپی در مدت زمان توصیه شده، میتوان جهت اطمینان از بهبودی کامل نوزاد از وی مجددا آزمایش خون گرفت. اگر سطح بیلی روبین به اندازه کافی پایین آمده باشد درمان تمام خواهد شد. در ادامه فیلم آموزشی نحوه قرار دادن نوزاد برای آشنایی بیشتر ارائه گردیده است که مادران عزیز و والدین محترم را به دیدن آن توصیه مینماییم.
نکات مهم روش استفاده از دستگاه های فتوتراپی
برای رعایت نحوه صحیح قرار دادن نوزاد در دستگاه های فتوتراپی به نکات زیر توجه کنید:
دمای اتاق نوزاد باید حدود 28 درجه سانتی گراد مطابق با دماسنج باشد.
کودکتان را لخت کرده (به غیر از پوشک که حتما باید بر تنش باشد) زیر دستگاه گذاشته و آن را روشن کنید.
پوششی مناسب مثل چشم بند فتوتراپی را روی چشم فرزند خود قرار دهید. در مدلهای پیشرفته ال ای دی شرکت نی نی سالم نیازی به چشم بند نمیباشد.
موقعیت فرزندتان را هر ۲ ساعت تغییر دهید. این کار باعث می شود تا همه قسمت های پوست بچه در معرض تابش نور باشد و در نتیجه بیلی روبین با سرعت بیشتری کاهش پیدا کند. گفتنی است در مدل سه بعدی به علت تابش نور از سه جهت نیازی به جابجایی کودک نیست.
هر 2 ساعت یکبار فرزند خود را بیرون آورده و به مدت یک ساعت فرصت دارید رسیدگیهای لازم از جمله تعویض پوشک و شیر دادن به نوزاد به میزان کافی را انجام دهید.
چنانچه پس از اجاره دستگاه زردی از مرکز نی نی سالم و در طول استفاده از آن در خصوص نحوه قرار دادن نوزاد در دستگاه های فتوتراپی هر سوال یا نگرانی داشتید میتوانید با کارشناسان خبره ما 24 ساعته و به صورت شبانه روزی تماس بگیرید.
برای تعداد بسیار زیادی از نوزادان که هنگام تولد با زردی به دنیا می آیند میتوان با مصرف میوه های مفید و بدون نیاز به دستگاه فتوتراپی درمان نمود.
به طور کلی میوه های با طبع سرد و خنک برای درمان زردی نوزادان مفید است ولی باید به این نکته توجه کرد که دادن هر نوع خوراکی به نوزاد تازه به دنیا آمده ممنوع است و میتواند برایش خطرناک باشد پس ضرورت دارد مادرانی که از شیر خودشان به فرزندشان میدهند از این نوع میوه ها بیشتر مصرف کنند و سپس به فرزند خود شیر بدهند تا از خواص این خوراکیها کودک نیز بهره مند گردد. در ادامه میوه های مفید برای درمان زردی نوزادان معرفی میگردد.
مواد خوراکی مفید و مضر برای زردی نوزاد
هندوانه
خوردن هندوانه یا آب آن توسط مادر یک روش مفید برای کاهش و درمان زردی نوزاد در خانه میباشد.
پرتقال ، نارنگی ، لیمو شیرین و لیمو ترش
با توجه به اینکه عامل ایجاد یرقان در نوزادان بیلی روبین در خون نوزاد است و همچنین مرکبات میتواند خون را سم زدایی کند و همچنین طبع سردی نیز دارد برای رفع بیماری بسیار مفید میباشد.
سیب ترش
خوردن این میوه باعث پاکسازی و تقویت کبد شده و عامل خوبی در رفع یرقان نوزادان است.
که این مواد خوراکی نیز به عنوان داروهای سنتی برای رفع یرقان نوزادان بسیار موثر هستند.
برعکس خوراکیهایی که طبع سرد دارند میوه های با طبع گرم برای یرقان نوزاد مضر هستند و لازم است مادر در دوران بارداری از خوردن آنها تا حد ممکن دوری کند. ضمنا مادران شیرده نیز باید حتی الامکان این میوه ها را نخورند. عمده آنها عبارتند از: موز، نارگیل، انجیر، انگور، گلابی، به و گیلاس.
همیشه این سوال در ذهن والدین ایجاد میشود که اگر ما مجبور به استفاده از دستگاه درمان زردی نوزاد شویم آیا دستگاه فتوتراپی پوست نوزاد را میسوزاند و خطری دارد؟ آیا ممکن است برای نوزاد عوارض ایجاد کند که در آینده خطر داشته باشد؟ با ما همراه باشید تا پاسخ سوال خود را بگیرید.
چنانچه نوزادی زردی داشته باشد و شدت آن نیز بالا باشد ( درجه زردی 8 و بیشتر ) باید از تجهیزات فتوتراپی استفاده نمود. همانطور که قبلا در مقاله نحوه استفاده از دستگاه زردی نوزاد توضیح داده شد برای درمان این بیماری، کودک باید کاملا عریان ( بدون هیچگونه لباس و یا پوشش و تنها با پوشک ) زیر دستگاه قرار بگیرد.
در چنین وضعیتی نور منتشر شده از دستگاه به طور مستقیم به پوست بدن کودک که از قضا بسیار نحیف وآسیب پذیر است برخورد میکند. این نور از طریق پوست جذب بدن شده و در نهایت با خرد کردن بیلیروبین خون باعث از بین بردن زردی میشود. اما آیا این نور دستگاه فتوتراپی برای چشم یا پوست کودک خطرناک است؟
اثر فتوتراپی بر پوست
اثر نور درمانی برای زردی نوزاد رابطه مستقیم با نوع آن دارد. برای مثال عوارض استفاده از دستگاه زردی نوزاد با لامپ فلورسنت برای پوست بچه خطرناک است چرا که لامپ های فلورسنت هم اشعه ماورای بنفش یا همان یو وی تولید میکنند که به شدت به پوست آسیب میزنند. همچنین این لامپها به شدت داغ میشوند و میتوانند باعث سوختگی پوست کودک شوند لذا ضرورت دارد فاصله لامپها و همچنین مدت زمان استفاده از این نوع دستگاه فتوتراپی مطابق با دستورالعمل به درستی رعایت گردد.
قابل ذکر است شیر دادن به نوزاد زیر دستگاه فتوتراپی امکان پذیر است و توصیه میگردد دفعات شیر دهی هنگام استفاده از دستگاه فتوتراپی افزایش یابد. اما در مقابل با اجاره دستگاه زردی نوزاد که از لامپهای LED مدرن بهره میبرند مضرات ذکر شده را ندارند و هیچگونه آسیبی نیز به نوزاد نمیزنند ضمن اینکه هیچگونه خطری آینده او را نیز تهدید نمیکند.
آیا شیر دادن به نوزاد زیر دستگاه زردی امکان پذیر است؟
آیا امکان شیر دادن به نوزاد که برای درمان زیر دستگاه زردی فتوتراپی سه بعدی قرار دارد وجود دارد؟ آیا در این حالت نور فتوتراپی خطری برای فرزندمان ندارد؟ به چه صورت میتوان به نوزاد شیر داد؟ آیا دستگاه فتوتراپی پوست نوزاد را میسوزاند ؟ با ما همراه باشید تا جواب خود را بیابید.
بعد از اینکه به تشخیص پزشک جهت درمان زردی فرزندتان مجبور به استفاده از تجهیزات درمانی در منزل شدید ابتدا باید نحوه قرار دادن نوزاد در دستگاه فتوتراپی را به طور دقیق یاد بگیرید و مطابق با استانداردهای اعلام شده عمل نمایید. به طور معمول کودک باید 2 ساعت زیر دستگاه و یک ساعت بیرون از آن قرار بگیرد و در مدت زمانی که بیرون قرار دارد شیردهی به بچه به طور کامل انجام شود.
بعضی مواقع ممکن است که نوزاد ضمن اینکه در مدت زمان یک ساعته خود علی رغم اینکه به طور کامل شیر خورده است باز هم احساس گرسنگی کرده و گریه کند. در چنین وضعیتی ضرورت دارد تا جاییکه ممکن است شیر دهی انجام شود تا هم گرسنگی کودک برطرف شده و هم گریه اش قطع گردد اما چطور هنگامی که نوزاد زیر دستگاه زردی قرار دارد این کار را انجام دهیم تا در مدت زمان درمان زردی نوزاد خللی وارد نشود؟
روش شیر دهی حین فتوتراپی
به طور کلی شیر دادن به نوزاد هنگام استفاده از دستگاه فتوتراپی هیچ اشکالی ندارد و اتفاقا توصیه شده که میزان شیر دادن به نوزاد هنگام فتوتراپی افزایش نیز یابد اما برای این منظور دو حالت وجود دارد:
1- کودک از مادر تغذیه میکند
در این حالت لازم است دستگاه فتوتراپی را خاموش کرده و بچه را از آن خارج نموده و شیر دهی به طور کامل انجام شود. پس از آن مجددا کودک داخل دستگاه قرار داده و ادامه فتوتراپی انجام شود تا زمانیکه مجموع مدت قرار گیری نوزاد به 2 ساعت برسد.
2- کودک از شیرخشک استفاده میکند
میتوان همانطور که کودک زیر دستگاه فتوتراپی قرار دارد با شیشه به وی شیر داد و هیچ مشکلی ایجاد نمیشود فقط مادران عزیز دقت داشته باشند چنانچه از تجهیزاتی استفاده میکنند که وجود چشم بند در آن ضروری است هنگام شیر دادن چشم بند از چشم بچه خارج نشود که در این صورت ممکن است به چشمش آسیب برسد. در این حالت بهتر است نوزاد برای مدت کوتاهی از دستگاه خارج شده و پس از اتمام تغذیه کودک مجددا فتوتراپی ادامه یابد.
اما در انواع جدیدتر دستگاه های درمان زردی نوزادان که بدون چشم بند استفاده میگردند میتوان به نوزاد که درون دستگاه بوده شیر داد بدون اینکه نیاز به خاموش کردن آن باشد. در پایان یادآور میگردد در طول دوره فتوتراپی ، کودک هرچقدر بیشتر شیر بخورد بهتر است و زردی وی زودتر درمان میگردد. قابل ذکر است مصرف بعضی از داروهای گیاهی از قبیل شیر خشت و ترنجبین همزمان با استفاده از دستگاه زردی مانعی ندارد.
یرقان نوزاد یا baby jaundice همان زردی نوزادان است که به علت تجمع بیش از اندازه مولکولهای بیلی روبین خون به وجود می آید و باعث زرد شدن رنگ پوست در کودکان میشود که با اجاره دستگاه زردی نوزاد بهبود میابد.
علت تجمع بیش از اندازه بیلی روبین نیز به خاطر کم کاری و عدم توانایی عملکردی کبد نوزادان است. تا وقتی که نوزاد در شکم مادر است کبد مادر کنترل سطح بیلی روبین کودک را بر عهده دارد لذا هیچ خطری جنین را تهدید نمیکند اما با متولد شدن بچه، چنانچه کبدش به صورت کامل شکل نگرفته باشد زردی در نوزادان خودش را نشان میدهد.
یرقان در کودکان و نوزادان نارس بیشتر از نوزادان رسیده است چرا که احتمال اینکه کبد نوزادان نارس به طور کامل رشد نکرده باشد به مراتب بیشتر است. همچنین در زایمانهای سزارینی به دلیل اینکه نوزاد زودتر از موقع متولد میشود نیز احتمال یرقان بسیار زیاد است.
یرقان در کودکان درجات مختلفی دارد و بسته به میزان آن قسمتهای مختلف بدن نوزاد به رنگ زرد در می آید اما از کجا بفهمم نوزادم زردی داره یا نه. به طور مثال چنانچه میزان یرقان نوزاد کم باشد ممکن است فقط سفیدی چشم بچه زرد میشود و اگر کل صورت بچه زرد باشد یعنی شدت یرقان بیشتر است.
چنانچه زردی سطح بیشتری از بدن را پوشش دهد یعنی شدت درجه یرقان بیشتر است. والدین عزیز میتوانند با مراجعه به جدول زردی نوزادان میزان آن را تشخیص دهند و نسبت به اهمیت درمان آن شناخت بیشتری پیدا کرده و حساسیت داشته باشند.
رفع یرقان در کودکان
از ابتدا مادر باردار باید در زمان حاملگی روشهای جلوگیری از زردی نوزاد را به درستی بیاموزد و آنها را انجام دهد. اما پس از زایمان چنانچه میزان یرقان در نوزادان کم باشد ممکن است خود به خود و با کمی شیر دادن و رعایت کمی اصول تغذیه ای توسط مادر (البته اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه نماید) بهبود میابد اگر چه در این حالت نیز کودک باید مرتبا تحت نظارت پزشک و یا فرد متخصص و با تجربه باشد.
چنانچه درجه یرقان نوزاد شدید باشد حتما باید از دستگاه فتوتراپی برای درمان آن استفاده نمود که امکان استفاده از آن هم در بیمارستان و هم در خانه وجود دارد که والدین عزیز در صورت نیاز میتوانند آن را را از مرکز درمان نوزادان نی نی سالم تهیه نمایید.
قطعا برای درمان نوزادی که زردی دارد و شدت آن هم بالاست باید از تجهیزات درمانی استفاده کرد اما این سوال مطرح است که آیا نور دستگاه فتوتراپی برای چشم نوزاد تاثیر داشته و یا ضرر دارد؟ آیا دستگاه فتوتراپی پوست نوزاد را میسوزاند ؟ در این صورت باید چه کاری برای رفع خطرات آن انجام دهیم؟ برای جواب به این سوال باید ابتدا توضیح دهیم که جدا از انواع بیمارستانی و خانگی، دو نوع دستگاه درمان زردی نوزاد وجود دارد که عبارتند:
فلورسنت FLUORESCENT
ال ای دی LED
در نوع فلورسنت، منبع تابش نور یک نوع لامپ شبیه مهتابی است. این لامپها ضمن اینکه موقع روشن بودن حرارت زیادی تولید میکنند اشعه یو وی ( فرابنفش ) نیز تولید میکنند. نور اشعه فرابنفش بر پوست و چشم تاثیر گذار است و برای آن مضر است و خطر آن برای چشم بیشتر است. لذا ضرورت دارد هنگام استفاده از این نوع تجهیزات حتما از چشم بند فتوتراپی استفاده گردد در غیر این صورت ممکن است به چشم کودک آسیب برسد. البته امروزه این تجهیزات به تدریج از چرخه درمانی در حال خروج هستند.
در دستگاه فتوتراپی نوع دوم، منبع تابش نور لامپ ال ای دی است. این لامپها بر خلاف نوع فلورسنت اشعه فرابنفش تولید نمیکنند و هیچگونه تاثیر بد برای پوست ندارند ولی برعکس شدت اشعه نور در این نوع بسیار بالاست و تابش مستقیم آن به چشم میتواند بر آن تاثیر گذاشته و آسیب برساند و لذا بستن چشم کودک هنگام فتوتراپی برای زردی نوزاد ضروریست. مدت زمان درمان زردی نوزادان در این مدل به مراتب کمتر از نوع فلورسنت است و کودک سریعتر بهبود میابد.
دستگاه زردی نوزاد بدون چشم بند
اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی و همچنین نحوه طراحی مدرن، دستگاه زردی ال ای دی بدون چشم بند وارد بازار شده اند که به چشم بدون اینکه چشم بند روی آن قرار گرفته باشد آسیبی نمیزنند. در این تجهیزات، بدن بدون لباس نوزاد که البته با پوشک است داخل دستگاه رفته ولی سر کودک بیرون از آن قرار میگیرد در نتیجه تابش نور به طور مستقیم به چشم بچه نمیتابد و تاثیر خطرناکی برای نوزاد ندارد و در نتیجه چشمش در امان است و ضرورت استفاده از چشم بند در آن منتفی است.
نحوه طراحی این دستگاهها طوری است که اگر چه سر نوزاد بیرون از آن است ولی حاشیه نور به صورتش برخورد میکند و زردی وی را در کمترین زمان ممکن درمان مینماید. شیر دادن به نوزاد در این مدل تجهیزات در حین عملیات درمان یرقان بدون هیچگونه مشکلی انجام میشود و خللی در روند درمان کودک ایجاد نمینماید.
گفتنی است دستگاه زردی نوزاد مذکور در شرکت نی نی سالم جهت فروش و اجاره قابل ارائه به هموطنان عزیز میباشد.
چنانچه کودکی در بدو تولد زردی داشته باشد و درجه زردی وی نیز شدید باشد قطعا پزشک متخصص اطفال نور درمانی زردی نوزاد را با اجاره دستگاه فتوتراپی توصیه می کند.
والدین عزیز می توانند فرزند خود را جهت درمان زردی به بیمارستان برده و ضمن بستری کردن در بیمارستان، او را در دستگاه بیمارستانی قرار دهند و یا می توانند دستگاه درمان زردی را از مراکز معتبر درمان زردی اجاره کرده و فتوتراپی نوزاد را تحت نظر پزشک متخصص اطفال در منزل انجام دهند. بدیهی است که این روش بیشتر مورد قبول و پذیرش خانواده های محترم میباشد.
نور درمانی نوزادان باعث از بین بردن ماده سمی بیلی روبین در خون می شود. بیلی روبین، نور آبی با طول موج 460 نانومتر را جذب می کند و تغییر شکل می دهد و از صفرا دفع می شود. این عمل باعث جلوگیری از صدمات وارده به نوزاد علی الخصوص پیدایش ضایعات مغزی می شود.
اثر فوتوتراپی بر زردی نوزادان
درمان زردی با دستگاههای فوتوتراپی به مدت مشخص باعث می شود مقدار بیلیروبین به مقدار زیادی کاهش یابد. اثر درمانی به عواملی چون انرژی نور لامپ دستگاه فتوتراپی و طول موج آن، فاصله بین نوزاد و منبع تابش نور و همچنین مدت زمانی که پوست نوزاد در معرض تابش نور قرار می گیرد بستگی دارد.
پس از پایان یک روز نوردرمانی ، میزان بیلی روبین خون اندازه گیری میشود و زمانی که به زیر 8 برسد، فتوتراپی قطع می گردد. اندازه گیری بیلی روبین خون هم از طریق آزمایش خون نوزاد در آزمایشگاه انجام میشود و هم از طریق دستگاه بیلی چک یا بیلی روبین متر بدون اینکه از بچه خون گرفته شود. ضمنا بهتر است دمای بدن کودک در طول درمان اندازه گیری شود.
جهت درمان زردی نوزاد با نور درمانی یا همان فتوتراپی نوزادان ، چشم نوزاد باید به طور کامل پوشیده شود تا به پرده قرنیه و شبکیه نوزاد آسیبی نرسد. البته طراحی تجهیزات مدرن به گونه ای است که نیاز به پوشاندن چشم نوزادان ندارند.
نور درمانی ممکن است عوارضی مانند شلی مدفوع، بثورات روی شکم، گرمای زیاد، کم آبی بدن و همچنین برنزه شدن رنگ پوست کودک را به همراه داشته باشد. همه موارد ذکر شده بعد از اتمام فتوتراپی نوزاد و درمان یرقان برطرف میشوند.
قابل ذکر است استفاده از قطره بیلی ناستر همزمان با استفاده از دستگاه زردی میتواند سرعت درمان را در کودکان افزایش داده و در نتیجه مدت زمان بیماری کاهش یابد.
مدت زمان درمان زردی نوزاد با دستگاه فتوتراپی سه بعدی در منزل بسته به درجه و نوع دستگاه زردی نوزاد مورد استفاده از یک تا سه روز متغیر است. البته نحوه صحیح فتوتراپی نوزاد و همچنین رعایت دستورالعمل های مربوطه نیز در کاهش زمان درمان موثر است.
بعضی از کودکان در بدو تولدشان و به محض اینکه پا به این دنیای مادی میگذارند زردی نوزادی دارند و این بیماری از رنگ چشم، صورت و یا در مواقع شدیدتر از رنگ پوست کودک مشخص است. بعضی از نوزادان نیز ممکن است زردیشان تا یک هفته پس از تولد خود را نشان دهد و در تعداد محدودی از کودکان نیز ممکن است تا چهل روزگی و یا حتی دو ماهگی این بیماری نمایان گردد.
در هر صورت آنچه که برای والدین مهم است این است که به هر طریق ممکن نوزادشان باید در کوتاهترین زمان ممکن درمان گردد و نباید تاخیر در درمان ایجاد گردد.
بعضی از خانواده ها به خصوص آنهایی که بیشتر سنتی گرا هستند تصور میکنند که این بیماری به مرور بهبود میابد و نیازی به درمان خاصی نیست و گاها ممکن است صرفا با دادن شیر خشت و یا ترنجبین بخواهند کودک خود را درمان کنند اما امروزه این نظریه باطل است چرا که بارها و بارها اتفاق افتاده که زمان درمان زردی نوزاد افزایش بیش از حد یافته و در نتیجه باعث آسیب جدی به سیستمهای عصبی و حتی مغزی کودک شده و در آینده خود را نشان خواهد داد.
زمان لازم برای فتوتراپی در منزل
مدت زمان فتوتراپی در منزل تا زردی نوزاد به طور کامل درمان گردد بستگی به میزان زردی ، وزن و شرایط جسمی ، سن و نوع و روش درمان نوزاد ( میزان و شدت نور دستگاه فتوتراپی ) دارد.
روشن است که هرچه میزان زردی نوزاد کمتر باشد و روش درمان آن نیز بهتر باشد زمانیکه کودک برای بهبودی لازم دارد کمتر است به همین خاطر به خانواده های عزیز و به خصوص به مادران توصیه میگردد پس از تولد فرزندشان تا دو ماهگی وی را از نظر بیماری زردی تحت کنترل داشته باشند تا در صورت بروز علائم آن در اسرع وقت نسبت به درمان آن اقدام نمایند.
گفتنی است بهترین روش درمان زردی نوزادان اجاره دستگاه فتوتراپی ال ای دی است که اگر از نوع سه بعدی باشد قطعا بهتر است. امکان استفاده از دستگاه هم در بیمارستان و هم در منزل وجود دارد. این روش درمانی هم بدون خطر است و هم هیچگونه مشکلی برای نوزاد چه در زمان استفاده و چه در آینده نخواهد داشت.
قطره زردی نوزاد یا بیلی ناستر امروزه به عنوان یک مکمل گیاهی بدون ضرر همراه با اجاره دستگاه فتوتراپی جهت کاهش یرقان در نوزادان استفاده میگردد. به این ماده خوراکی در طب سنتی ايران شير خشت نیز گفته میشود.
قطره زردی نوزاد با داشتن قندهایی چون مانیتول یکی از روشهای درمانی مهم برای یرقان به شمار میرود و چنانچه به روش بهداشتی و صحیح مورد استفاده قرار گیرد، بسیار موثر خواهد بود. جنبه درمانی آن به صورت علمی نیز به اثبات رسیده است.
امروزه، استفاده قطره زردی نوزاد خوراکی عصاره گیاه دارویی شیر خشت معروف به بیلی ناستر تا حد زیادی در درمان نوزادان مبتلا به یرقان نوزاد موثر بوده و استفاده از آن به همراه نور درمانی باعث درمان قطعی نوزادان میشود به طوری که سه روز پس از کاربرد این دو روش در حدود 99 درصد نوزادان بهبود می‌یابند.
قطره بیلی ناستر به درمان زردی نوزاد کمک میکند و همچنین کاهش دهنده بیلیروبین خون نوزاد است ولی کمی طول می کشد تا اثر کند. این دارو از عصاره آبی شیرخشت تهیه شده است و هیچ اثر سویی برای بچه ندارد.
قطره درمان زردی نوزادان باعث می شود که با افزایش دفعات مدفوع، مسیر پاک سازی بیلی روبین که از راه کبد است تسریع شود و استفاده از آن هیچ ضرری ندارد. در کنار اینها، افزایش دفعات شیردهی بیشتر از هر عاملی به شیرخوار کمک می کند و به آب رسانی بدنش کمک می کند. ضمنا دعا برای رفع زردی نوزاد یک آرامش روحی ایجاد میکند که میتواند در کنار روشهای مختلف درمانی باشد.
روش مصرف
لازم است جهت تاثیر گذاری بیشتر، مادران عزیز طریقه مصرف قطره بیلی ناستر برای زردی نوزاد را به طور دقیق بدانند. مقدار این دارو نیز به ازای هر کیلوگرم از وزن، ۳ تا ۵ قطره و ۳ بار در روز تجویز می شود. لازم به ذکر است مصرف دارو همزمان با استفاده از دستگاه زردی نوزاد بلامانع است و هیچ مشکلی ایجاد نمیکند ضمن اینکه در این حالت این دارو به عنوان یک مکمل، روند درمان را تسریع مینماید.
مدت استفاده از قطره فوق نیز 5 روز است و مصرف آن بیشتر از یک هفته توصیه نمیشود. چنانچه نوزاد پس از یک هفته از مصرف این دارو بهبود نیافت باید مصرف آن را قطع کرده و از دستگاه فتوتراپی استفاده نمود. از عوارض قطره برای زردی نوزاد بیلی ناستر نیز میتوان به ایجاد اسهال و نفخ اشاره کرد.
زردی نوزاد نیاز به مراقبت پزشکی دارد و قطره خوراکی فوق تنها کمک اندکی در جهت کاهش بیلی روبین نوزاد می باشد. صرف استفاده تنها از قطره برای درمان زردی نوزادان کفایت نمیکند. مصرف این ماده خوراکی در کنار اجاره دستگاه فتوتراپی باعث می شود نیازی به تعویض خون یا تجویز داروهای دیگر نباشد و منجر به کاهش مدت زمان بستری شدن نوزاد در بیمارستان می گردد.
قرص زردی نوزاد فنوباربیتال جهت درمان زردی به هیچ عنوان توصیه نمیگردد و حتی ممکن است که مصرف آن به شدت برای کودک مضر باشد و روند درمانی را مختل نماید.
در بسیاری از نوزادانی که برای رفع زردی به آنها قرص فوق داده میشود به علت عوارض خطرناکی که ایجاد میکند وضعیت وخیمی پیدا کرده و در بیمارستان بستری میشوند. به والدین عزیز توصیه میگردد که از دستگاه فتوتراپی برای درمان فرزند خود استفاده نمایید.
قرص فنوباربیتال چیست؟
به طور کلی قرص زردی نوزاد فوق با تاثیر گذاری بر روی مغز عملکرد آن را ضعیف میکند. عمده مصرف این قرص ها نیز برای ترک اعتیاد است. متاسفانه مشاهده شده که بسیاری از همکاران پزشک از این قرص برای درمان یرقان نوزادان استفاده میکنند که کار بسیار اشتباه و پر خطری است.
در واقع با دادن قرص فنوباربیتال به نوزاد صورت مسئله را پاک میکنند و به هیچ عنوان کاهش زردی نوزاد اتفاق نمی افتد. به عبارت دیگر استفاده از این قرص علائم زردی نوزاد را از بین میبرد و والدین فکر میکنند که فرزندشان خوب شده در حالیکه اصلا اینطور نیست و چه بسا وضعیت نوزاد وخیم میشود.
نوزاد با خوردن قرص زردی چه حالتی پیدا میکند؟
قرص فنوباربیتال یک داروی ضد تشنج است که با خوراندن آن به بچه حالت خواب آلودگی در وی ایجاد شده و به خواب میرود. این مسئله باعث میشود که مقدار شیری که نوزاد باید بخورد کاهش یافته و در نتیجه بیماریش درمان نمیشود چرا که یکی از راههای کاهش یرقان کودک شیر خوردن به مقدار زیاد است.
پیشنهاد میگردد والدین عزیز به جای استفاده از قرص فنوباربیتال برای پیشگیری از زردی نوزاد چنانچه شدت آن کم باشد از قطره خوراکی بیلی ناستر که یک داروی گیاهی است و هیچ خطری نیز برای کودک ندارد استفاده نمایند ضمن اینکه شیر دهی به نوزاد را نیز افزایش دهند. چنانچه مادر شیر کافی نداشته باشد میتوان از شیر خشک کمک گرفت. ضمنا استفاده از شیر خشت و ترنجبین در طب سنتی نیز یکی از راهکارهای کاهش زردی در نوزادان است.
اگر درجه زردی نوزاد بالا باشد نیز بهترین راه درمان آن اجاره دستگاه زردی نوزادان است که هم بهبودی یرقان در آن قطعی است و هم به هیچ عنوان عوارض ندارد. درمان یرقان با فتوتراپی بسیار راحت است و در کمترین زمان ممکن انجام میشود. استفاده از دستگاه فتوتراپی نوزادان هم در بیمارستان امکان پذیر بوده و هم میتوان از نوع خانگی و در منزل استفاده نمود که قطعا نوع دوم بسیار راحت تر است.
چنانچه نوزادی که به دنیا می آید بیماری یرقان داشته باشد و شدت آن نیز زیاد باشد باید هرچه سریعتر رفع گردد و قطعا بهترین راه درمان آن فتوتراپی نوزاد است اما فتوتراپی نوزادان چیست و چگونه باعث رفع زردی میشود و آیا ممکن است بهبودی بیماری با این روش خطراتی برای کودک داشته باشد؟ با ما همراه باشید تا سوال خود را بیابید.
فتوتراپی (PHOTOTHERAPY) عبارت است از نور درمانی که به نوعی رفع بیماری با تابش نور با طول موج مخصوص بر ناحیه ای از بدن انسان است که مریضی دارد و در بخشهای مختلف پزشکی کاربردهای فراوانی نیز دارد. به عنوان نمونه میتوان به برطرف کردن بیماریهای زیر با فتوتراپی اشاره نمود:
بیماریهای پوستی مثل آکنه و اگزما، بیماریهای چشمی و شبکیه چشم، اختلالات ریتم شبانه روزی مانند سندرم خواب، اختلالات خلقی و روانی، کنترل درد، تسریع بهبود زخم، رشد مو، بهبود گردش خون و اختلالات مربوط به سینوس. اما یکی از مهمترین مصارف آن، فتوتراپی نوزاد و درمان زردی نوزادان است.
فتوتراپی نوزادان چگونه باعث رفع زردی میشود؟
به طور کلی زردی جمع شدن بیش از اندازه مولکولهای بیلی روبین در خون نوزاد است. این مولکولها باید توسط کبد شکسته شده و از بدن خارج شوند ولی چون کبد بعضی از نوزادان نمیتواند کار خود را به درستی انجام دهد بنابر این مولکولها تجمع کرده و چون نمیتوانند از بدن خارج شوند باعث زردی نورادان میشود.
اما فتوتراپی نوزاد که طول موج آن بین محدوده 450 تا 470 نانومتر بوده و از فاصله حدود 30 تا 50 سانتی متری باعث شکستن مولوکولهای بیلی روبین میشود. در حقیقت تابش نور دستگاه فتوتراپی کار کبد را که خود کبد نتوانسته است به درستی انجام دهد کامل میکند.
در ادامه لازم است که بیلی روبین خرد شده از بدن نوزاد خارج شود تا زردی از بدنش دفع گردد که این اتفاق توسط ادرار و گاها مدفوع کودک انجام میشود. به همین خاطر ادرار و مدفوع نوزاد هنگام فتوتراپی تیره رنگ میشود که این امر نشان از دفع زردیست. به همین خاطر توصیه میشود هنگام استفاده از فتوتراپی میزان شیر دهی به نوزاد افزایش یابد تا بیرون روی وی نیز زیاد شده و مدت زمان بهبودی کاهش یابد.
بهترین روش درمان زردی نیز اجاره دستگاه زردی نوزاد با منبع تابش نور ال ای دی در منزل است که نوع مدرن و پیشرفته آن در شرکت نی نی سالم ارائه میگردد.
فاویسم نوزاد یک بیماری ارثی است که به علت کمبود یکی از آنزیم‌های گلبول قرمز بوجود آمده و معمولا در کودکان و نوزادان پسر بیشتر بروز میکند. فاویسم در حالت عادی علائم خاصی ندارد اما با خوردن باقلا خود را نشان میدهد و لازم است برای درمان آن نیز اقدام سریع صورت گیرد.
برای تشخیص دقیق فاویسم در نوزادان لازم است سطح آنزیم گلوکز 6 در گلبول‌های قرمز خون اندازه گیری شود. از مهمترین علائم فاویسم در نوزادان میتوان به زرد شدن چشمها و ایجاد بیماری زردی بچه ، تیره شدن رنگ ادرار، کم‌‌آوردن نفس، تب بالای ۳۸ درجه، بیقراری، تهوع، درد شکم و یا درد پشت، احساس ضعف خستگی و بی حالی، افزایش ضربان قلب و تنفس اشاره نمود.
قابل ذکر است کودکان مبتلا به فاویسم 50 درصد بیشتر در معرض ابتلا به یرقان نوزاد هستند لذا والدین عزیز باید به این مهم توجه ویژه ای داشته باشند.
روش تشخیص فاویسم نوزادان
تشخیص بیماری فاویسم نوزادان از طریق آزمایش خون بند ناف و اندازه گیری مقدار بیلی روبین موجود در خون در بدو تولد نوزاد صورت می گیرد. (تعیین مقدار بیلی روبین راهی جهت تشخیص یرقان در کودکان نیز میباشد).
توصیه میگردد افرادی که سابقه ابتلا به بیماری فوق الذکر در خانواده آنها وجود دارد قبل از اینکه علائمی بروز دهد با پزشک مشورت کرده تا بتوانند مانع از بروز آن شوند. بیماری فاویسم نوزادان روشهای درمان قطعی ندارد لذا بهترین راه جلوگیری از بروز آن میباشد.
به طور معمول درمان فاویسم در نوزادان در منزل با استفاده سرم به مقدار کافی و در صورت نیاز تزریق خون مطابق با دستور پزشک صورت می گیرد. در برخی از موارد شدید هم به علت نابودی سلول های خونی میتوان طحال را از بدن فرد خارج کرد.
مادری که فرزند مبتلا به فاویسم دارد نیز باید جهت مراقبت از نوزاد از مصرف باقلا و آسپرین یا هر نوع ماده ای که سبب بروز علائم این بیماری می شود خودداری نماید چرا که این مواد از طریق شیر دهی به نوزاد منتقل می شود. طب سنتی نیز در کنار علوم پزشکی و آکادمیک توصیه هایی برای فاویسم در نوزادان دارد که عبارتند از:
ترکیب صفرابر و سنای مکی که البته استفاده از آن باید زیر نظر پزشک متخصص طب سنتی باشد
ترکیب یک عدد سیب رنده شده با عرق بیدمشک و گلاب که باید میل شود
مواد غذایی که برای فاویسم مضر است
مهمترین ماده غذایی که برای بیماران فاویسمی ممنوع است باقلا است. باقلا يکی از حبوبات پرمصرف است که در بسیاری از مناطق کشور مخصوصا شمال ايران کاشته میشود. این ماده غذایی بسیار مقوی است و ارزش غذایی بالایی دارد.
به عبارت دیگر اين گياه را ميتوان از غنی ترين پروتئين گياهی دانست بنابراین مصرف باقلا برای کسانی که حساسیت خاصی نسبت به آن ندارند موکدا توصیه میگردد. ضمنا مصرف لوبیا، سویا، نخود، عدس، گیاه خرنوب، کهور، سولفیت‌ها و غذاهای شامل آنها نیز برای بیماران فوق توصیه نمیشود.
گفتنی است به هیچ عنوان نوزادان دارای این بیماری نباید از قرص زردی نوزاد ( قرص فنوباربیتال ) استفاده نمایند که به شدت باعث آسیبهای جدی به کودک میشود.
قطعا بهترین راه برای درمان زردی نوزاد تازه متولد شده استفاده از دستگاه است اما همیشه این سوال در ذهن خانواده ها ایجاد میشود که آیا استفاده از تجهیزات فتوتراپی عوارض خطرناک دارد یا نه و اگر عوارض بدی وجود دارد بهترین راه برای حذف یا کاهش آن چیست؟
برای پاسخ به سوال فوق ابتدا باید یادآور شد که جدای از انواع تجهیزات درمانی موجود در بازار به لحاظ عملکردی، از نظر منبع انتشار نور دو نوع دستگاه برای زردی نوزادان وجود دارد که نوع فلورسنت و ال ای دی نامیده میشوند.
لامپهای فلورسنت با توجه به ماهیتی که دارند مقداری اشعه فرابنفش تولید میکنند که این اشعه به شدت برای پوست انسان ضرر دارد چه برسد به پوست کودک چند روزه که بسیار ظریف و آسیب پذیر است.
مضرات منبع تابش اشعه فلورسنت
دستگاه های رفع زردی که در گذشته استفاده میشدند از لامپ های فلورسنت استفاده میکردند. این لامپها با توجه به طول موجی که داشتند زردی نوزاد را درمان میکردند ولی همانطور که ذکر شد اشعه مضر فرابنفش نیز تولید میکردند و در این مدل نور دستگاه فتوتراپی برای چشم بچه ضرر داشت ولی خانواده ها مجبور به استفاده از این نوع تجهیزات بودند چرا که درمان زردی فرزندشان اهمیت بیشتری داشت.
بعدها در بعضی از این نوع دستگاهها از فیلترهای مخصوصی استفاده میشد که تا حدودی اشعه مضر را فیلتر میکرد و عوارض استفاده از دستگاه زردی نوزاد فتوتراپی را کاهش میداد ولی به همان نسبت از قدرت درمانی اش نیز کاسته میشد و چه بسا نوزاد گاها مجبور بود چند شبانه روز زیر دستگاه بخوابد.
لامپهای فلورسنت در حین کار گرما و حرارت نیز تولید میکنند و به شدت داغ میشوند به گونه ای که دست زدن به آن باعث سوختگی میشود و لذا هر گونه برخورد آن با پوست کودک که بعضی وقتها بر اثر شکستگی لامپها ایجاد میشود میتواند به شدت خطرناک باشد.
عوارض دستگاه فتوتراپی ال ای دی
بر خلاف لامپ های فلورسنت، این لامپها به هیچ عنوان اشعه فرابنفش تولید نمیکنند چرا که اساسا در تولید نور با نوع فلورسنت متفاوت هستند. این لامپ ها در واقع یک نوع دیود هستند که با عبور جریان برق از درونشان اشعه نورانی تولید میکنند بنابراین تابش نور آنها بر بدن نوزاد به هیچ عنوان عوارض ندارد. ضمنا بر خلاف نوع فلورسنت اصلا گرما هم تولید نمیکنند و لذا خطر سوختگی پوست کودک و عوارض دستگاه فتوتراپی ال ای دی صفر است.
در مجموع به والدین عزیز پیشنهاد میگردد با اجاره دستگاه زردی نوزاد ال ای دی سه بعدی (3D) بیماری فرزندشان را درمان نمایند چرا که هم قدرت درمانی بالایی دارند و هم هیچگونه عوارض خطرناک برای بچه ایجاد نمیکنند.
در این راستا شرکت نی نی سالم جهت جلب رضایت والدین عزیز با اجاره دستگاه زردی پیشرفته و مدرن خانگی در خدمت هموطنان عزیز میباشد. این دستگاهها مطابق با آخرین متد روز دنیا طراحی و تولید شده و ضمن درمان زردی در حداقل زمان ممکن، اصلا عوارض بد بر چشم نوزاد نیز ندارند.
شرکت نی نی سالم با توجه به خواست مکرر هموطنان عزیز اقدام به تولید و فروش دستگاه زردی نوزاد با آخرین تکنولوژی روز دنیا نموده است و جهت اجاره و فروش در دسترس مردم عزیز قرار دارد.
لازم است که والدین به دنبال علت زردی نوزاد خود بوده ضمن اینکه با علائم و نشانه های آن آشنا باشند تا بتوانند نسبت به رفع آن اقدام کنند. روشن است که هر چه سریعتر والدین بیماری فوق الذکر را تشخیص دهند میتوانند از عواقب خطرناک آن جلوگیری میکند.
به طور کلی مهمترین علت های ایجاد زردی در نوزادان عبارتند از:
در نوزادان نارس و یا نوزادانی که زودتر از موقع به دنیا میآیند چون هنوز کبدشان تکامل نیافته است احتمال بیماری زردی به مراتب بیشتر است. در زایمانهای طبیعی چون نوزاد وقتی به دنیا میآید که به طور کامل رسیده است لذا علت ایجاد زردی کمتر خواهد بود.
نشانه های تشخیص بیماری
والدین و به خصوص خانمهای باردار و یا مادرانی که به تازگی زایمان کردند ضرورت دارد علائم زردی نوزاد را به خوبی بشناسند تا بتوانند چنانچه فرزندشان با یرقان متولد شود را به طور صحیح درمان نمایند. این نشانه ها بسیار مهم هستند و باید جدی گرفته شوند. هر گونه سهل انگاری عواقب خطرناکی خواهد داشت.
بسته به علت و شدت بیماری علائم زردی نوزاد نیز متفاوت است. خوشبختانه عمدتا این علائم از طریق ظاهر مشخص است و با کمی دقت میتوان فهمید. برای مثال اگر میزان یرقان خیلی خفیف باشد (عدد بیلی روبین کم باشد مثلا حدود 8 باشد) فقط سفیدی چشم نوزاد به رنگ زرد در می آید و با شدت آن سایر بخش های بدن نیز زرد میشود. به طور کلی مهمترین این علت های زردی در نوزاد عبارتند از: تب، زردی پوست، دانه های ایجاد شده روی پوست، اسهال و استفراغ، مشکلات تنفسی، سردرد و گریه زیاد.
در هر صورت ضرورت درد والدین عزیز با دیدن هر گونه علائم و نشانه از زردی در نوزاد خود سریعا به پزشک مراجعه کرده و با اجاره دستگاه فتوتراپی خانگی و انتقال آن به منزل، فرزند خود را در کوتاهترین زمان ممکن درمان نمایند.
یکی از روشهای طب سنتی برای درمان زردی نوزادان استفاده از عرق کاسنی برای جلوگیری از زردی نوزاد در کنار اجاره دستگاه فتوتراپی در منزل است که از سالیان دور در خانواده های ایرانی مرسوم بوده است. عرق کاسنی را مادر میتواند بخورد و به نوزاد خود از شیرش بدهد و یا اینکه نوزاد با عرق کاسنی که ولرم باشد شستشو داده شود.
کاسنی گیاهی از دسته گل مینا است و بر سه نوع بری، زرد ( ترخشقون ) و معمولی تقسیم میشود و پراکندگی وسیعی در شهرهای مختلف کشورمان از جمله خراسان، آذربایجان و استان فارس دارد. این گیاه در آب و هوای خنک رشد میکند و گرما آن را از بین میبرد.
مزایای استفاده از عرق کاسنی
شستشو دهنده و پاکسازی کننده کلیه و کبد و مجاری ادرار، کاهش دهنده تب و حرارت بدن، افزایش دهنده و تقویت کننده نیروی جنسی در مردان، تنظیم کننده فشار خون، کاهش دهنده قند خون و در نتیجه بسیار مفید برای بیماران دیابتی، نرم کننده سینه، ادرار آور و مناسب برای افرادی که کلیه های سنگ ساز دارند، درمان کننده یبوست، مناسب برای کاهش وزن، کم کننده استرس و اضطراب، کاهنده درد زایمان و بسیاری خواص دیگر.
یکی از مهمترین موارد مصرفی این گیاه در طب سنتی درمان آرتروز است و استفاده از آن باعث کاهش دردهای مفصلی و استخوانی میشود. از مهمترین موارد استفاده از کاسنی نیز تهیه عرق آن برای جلوگیری از زردی نوزاد در بارداری است.
عرق کاسنی را باید مادر صبح ناشتا و قبل از صبحانه به همراه آب میل نماید. در این صورت خواص این عرق برای مادری که به فرزند خود شیر میدهد وارد بدن کودک میشود. چنانچه بچه از شیر خشک تغذیه کند میتوان بدن کودک را با کاسنی که با آب ولرم ترکیب شده شستشو داد. مصرف عرق کاسنی و همچنین شیر خشت و ترنجبین برای زردی نوزاد بسیار مفید است.
مضرات کاسنی
اگر چه استفاده از کاسنی و عرق آن مزایای بیشماری دارد ولی استفاده بیش از حد آن نیز میتواند مضراتی داشته باشد. به عنوان مثال مصرف بیش از اندازه این ماده غذایی در دوران بارداری برای جلوگیری از زردی نوزاد توصیه نمیشود زیرا ممکن است موجب خونریزی و سقط جنین گردد. همچنین مصرف زیاد آن برای مادرانی که به فرزند خود شیر میدهند نیز میتواند برای بچه خطرساز باشد. ضمنا باعث تحریک اسید معده و ترش کردن نیز میشود.
از جمله مهمترین کاربردهای عرق کاسنی جهت درمان زردی نوزاد در منزل است اما قابل ذکر است این روش تنها وقتی استفاده میگردد که درجه زردی نوزاد خفیف باشد. چنانچه عدد بیلی روبین کودک بالا باشد و یا به عبارتی زردی وی شدید باشد لازم است والدین محترم با اجاره دستگاه زردی نوزادان بیماری فرزندشان را با اطمینان کامل برطرف نمایند تا مدت زمان درمان زردی نوزاد به طور قابل ملاحظه ای کاهش یابد.
یکی از داروهای گیاهی که از سالیان دور برای رفع و درمان زردی نوزاد در منزل توسط خانواده ها کنار اجاره دستگاه فتوتراپی مورد استفاده قرار میگرفت شیر خشت نام دارد که امروزه از این ماده غذایی در طب سنتی برای زردی نوزاد استفاده میکنند. این ماده به عنوان یک ملین و تب بر در طب سنتی ایران بسیار مورد استفاده قرار میگیرد.
حکیم ابوعلی سینا در کتاب قانون خود در مورد شیرخشت میگوید شبنمی است که در هرات بر درخت بید و کتیرا می نشیند، دارای مزاجی معتدل است، اسهال آور مشابه ترنجبین ولی از آن قوی تر است و خاصیت زداینده دارد.
از مهمترین خواص شیر خشت استفاده از آن برای درمان زردی نوزاد در خانه است. با توجه به اینکه تعداد بسیار زیادی از کودکان در بدو تولد زردی دارند میتوان از شیر خشت برای درمان آنها استفاده کرد مشروط بر اینکه شدت زردی خیلی بالا نباشد چرا که در صورت بالا بودن عدد زردی، این ماده به تنهایی نمیتواند یرقان را درمان نماید و باید از سایر روشها از جمله اجاره دستگاه فتوتراپی نوزادان اقدام به درمان نمود. البته لازم به ذکر است که عوارض استفاده از دستگاه زردی نوزاد در نوع مرغوب آن و با لامپ های ال ای دی بسیار کم و ناچیز است.
روش مصرف شیر خشت
به طور کلی دادن هر نوع ماده غذایی به نوزاد تا قبل از شش ماهگی ممنوع است و کودک به جز شیر مادر یا شیر خشک نباید چیز دیگری مصرف کند. بهتر است خود مادری که به فرزندش شیر میدهد از شیرخشت استفاده کند تا خواص آن پس از ظاهر شدن در شیر مادر به نوزاد منتقل گردد. اما بسیاری از خانواده های سنتی از شیر خشت برای زردی نوزاد به طور مستقیم به کودکشان داده اند و اثرات سویی نیز ایجاد نگردید.
روش مصرف نیز به این صورت است که یک چهارم قاشق چایخوری شیرخشت را در آب ولرم مخلوط کرده و پس از صاف کردن روزی 2 الی 3 بار به کودک بخورانید. مصرف شربت شیر خشت و ترنجبین به عنوان یک ماده غذایی جهت کاهش زمان این بیماری بسیار توصیه میشود.
سایر خواص شیر خشت عبارتند از:
خلط آور، مسهل کننده و رفع یبوست، از بین برنده تب، کاهش دهنده سرفه، بسیار مفید برای رشد کودک، تقویت کننده کبد و معده. توصیه میگردد که از مصرف بیش از اندازه این ماده خوراکی خودداری نموده و تحت نظر متخصص طب سنتی از آن استفاده کنید.
از دیگر گیاهان سنتی استفاده از ترنجبین برای زردی نوزاد است که اثرات بسیار قابل قبولی در درمان نوزادان دارد. ضمنا مصرف آب انار نیز برای کاهش بیماری مورد نظر بسیار مفید است.
دماسنج دیجیتال با نمایش دقیق دمای محیط اتاق در دستگاه برای زردی نوزاد یکی از موارد مهم و حیاتی و بسیار تاثیر گذار در درمان زردی نوزادان است. هنگام استفاده از دستگاه زردی نوزاد میزان دمای هوای اتاق باید به طور دقیق رصد گردد. بنابر این دستگاه های فتوتراپی مدرن به دماسنج های دقیق دیجیتال تجهیز شده اند که میزان دمای محیطی که نوزاد در آن قرار دارد را به دقت به نمایش میگذارند.
نحوه استفاده از دماسنج دستگاه زردی
همانطور که والدین عزیز و گرامی استحضار دارند هنگام استفاده از دستگاه فتوتراپی جهت مراقبت از زردی نوزاد ، کودک باید کاملا لخت بوده و فقط با پوشک و چشم بند باشد. چنانچه میزان دمای اتاق خنک تر از حد توصیه شده باشد (با مشاهده دماسنج دیجیتال دستگاه زردی میتوان به میزان دما پی برد) با توجه به اینکه کودک بدون لباس است و جسم چند روزه اش بسیار لطیف و ظریف است امکان سرما خوردگی بچه وجود دارد.
از طرفی گرما خود عامل افزایش درجه زردی نوزاد است و چنانچه دمای اتاق نوزاد بیشتر از مقدار توصیه شده باشد روند خوب شدن نوزاد کند شده و درمان زردی بچه به تاخیر می افتد. از این رو واضح است که مناسب بودن دمای اتاق نوزاد از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
بنابر این یکی از تجهیزات بسیار مهم و کاربردی که بر روی انواع دستگاه زردی وجود دارد دماسنج دیجیتال است. با توجه به اهمیت موارد گفته شده کیفیت و دقت دماسنج بکار گرفته شده در تجهیزات فتوتراپی نیز بسیار مهم است زیرا که درمان زردی کودک در دمای بهینه باعث کاهش عوارض استفاده از دستگاه زردی نوزاد میشود.
کلیه دستگاه های شرکت نی نی سالم دارای نشانگر درجه حرارت اتاق نوزاد به صورت الکترونیکی و دیجیتالی و بسیار دقیق می باشند و تنظیم دمای محیط نوزاد مطابق با دمای استاندارد میتواند تاثیر بسزایی در افزایش سرعت درمان زردی نوزاد داشته باشد.
دمای مناسب اتاق برای درمان زردی نوزاد چند است؟
دمای مناسب برای اتاق کودک هنگام استفاده از دستگاه فتوتراپی خانگی کودکان طبق دماسنج دیجیتال باید حدود ۲۸ درجه سانتی گراد باشد. دمای کمتر از این مقدار می تواند باعث سرماخوردگی بچه شده که مشکلات خود را به همراه دارد و دمای بیشتر از مقدار عنوان شده نیز باعث تشدید بیماری زردی شده و روند درمان را با مشکل مواجه می کند. پس لازم است جهت بهبود سریعتر و بهتر بچه دمای اتاق به حدود 28 تنظیم گردد.
دعا برای رفع زردی نوزاد در کنار استفاده ازدستگاه فتوتراپی باعث ایجاد حس آرامش در مادر و والدین میشود و نگرانیهای آنها را به مقدار قابل توجهی کاهش میدهد.
دعا تنش و استرس را از خانواده ها و به خصوص مادر دور میکند و همین عامل اثر گذاری مستقیم روی کودک داشته و لذا باعث تسریع در رفع بیماری اش خواهد شد. گفتنی است در کنار دعا حتما جهت سرعت بخشیدن روند درمانی فرزند خود با پزشک متخصص مشورت نمایید تا در صورت نیاز با فتوتراپی بیماری بهبود یابد.
اول
اولین دعا برای بهبودی و رفع زردی نوزاد در کنار استفاده از قطره بیلی ناستر به این صورت است که آیه ۴۱ سوره سبا و آیات ۱۶ تا ۱۸ سوره یس را بنویسید و بالای سر او آویزان کنید. آیات مبارکه زیر را با طهارت کامل با گلاب و زعفران بر روی کاغذ سفید بیخط نوشته و بر بالای سر مریض آویزان کنید:
معنی آیه فوق که یک دعا برای سلامتی و رفع زردی نوزاد است به شرح زیر میباشد:
آنها می‌گویند منزّهی (از اینکه همتایی داشته باشی) تنها تو ولی مایی نه آنها؛ ( آنها ما را پرستش نمی‌کردند ) بلکه جن را پرستش می‌نمودند و اکثرشان به آنها ایمان داشتند. رسولان باز گفتند خدای ما می‌داند که محققا ما فرستاده او به سوی شما هستیم و بر عهده ما چیزی جز ابلاغ آشکار نیست! آنان گفتند ما شما را به فال بد گرفته‌ایم، و اگر ( از این سخنان ) دست برندارید شما را سنگسار خواهیم کرد و شکنجه دردناکی از ما به شما خواهد رسید.
دوم
دومین دعا برای رفع و درمان زردی نوزاد که حضرت ختمی مرتبت پیامبر بزرگ اسلام محمد مصطفی (ص) فرمودند: خواندن هفت مرتبه سوره حمد شفای زردی نوزاد است و نیز صد مرتبه خواندن این دعا برای صاحبش تعویذی هست.
خواندن سوره حمد علاوه بر اینکه بسیاری از امراض را رفع میکند سوره ای برای زردی نوزاد نیز میباشد. همچنین خواندن این سوره باعث ایجاد حس آرامش روحی و روانی مادر میگردد. گفتنی است حتی گوش دادن به تلاوت قرآن و به خصوص سوره حمد تاثیر بسیار مثبتی بر انسان دارد.
سوم – دعا برای رفع و کاهش زردی نوزاد
یکی از انواع دعا برای رفع زردی نوزاد خواندن سوره های فلق، منافقون، لقمان، محمد و قصص میباشد که بسیار اثر گذار است. والدین عزیز توجه فرمایند که دعا برای رفع زردی نوزاد به تنهایی کافی نیست و بیشتر جهت آرامش والدین بسیار مهم است لذا اگر کودک دلبندتان زردی دارد ضمن دعا به درگاه خداوند حتما به پزشک مراجعه کنید و با استفاده از دستگاه فتوتراپی اقدامات درمانی لازم را انجام دهید.
ضمنا روایت شده هرگاه طفل بیمار شد، مادرش بالای بام برود و مقنعه را از سرش بردارد طوری که موهایش معلوم شود، سپس سجده کرده و بگوید:
خدایا، پروردگارا تو او را به من عطا کردی و بخشیدی، خدایا بخششت را امروز تازه کن، به درستی که تو توانا و نیرومندی. سر برندارد تا بیماری فرزند او رفع گردد.
دعا جهت درمان زردی نوزاد – شماره 4
امام صادق (ع) فرمود جهت دعا برای کاهش و رفع زردی نوزاد دست خود را بر سر مریض بگذار و این دعا را بخوان:
پناه به نام خدا و به خدا و از خدا و به سوی خدا و آنچه خدا بخواهد و این که هیچ نیرو و حرکتی نیست مگر به اذن خدا و این که ابراهیم دوست خدا و موسی نجات یافته خدا و عیسی روح خدا و محمد فرستاده خدا که درود خدا بر او و آل او و بر همه انبیاء از باد‌ها و دردها.
به نام خدا، به یاد خدا، و با استمداد از تقدیرات خدا، برای فلانی پسر فلانی، اقرار به اعتقادات ندارد مگر مسلمان، پناه می برم به خدا با کلمات. نامه ای که حضرت آدم (ع) خدا را با آنها خواند تا توبه او پذیرفته شد، همانا او توبه پذیر مهربانی است. ای دردها، با اجازه خداوند و کلمات مقدس شما را فراری می دهم که خدایی جز او نیست. همانا هر کار و آفرینشی برای اوست، آفرین بر خدا پروردگار عالمین.
آنچه والدین باید انجام دهند
گفتنی است که خوراندن ترنجبین و شیر خشت در کنار دعا میتواند اثرات خوبی برای درمان زردی نوزاد داشته باشد. در پایان یادآور میگردد دعا برای کاهش و رفع زردی بچه صرفا برای ایجاد آرامش روحی و روانی در مادر مفید است و چنانچه یرقان فرزندتان شدید باشد به تنهایی نمیواند عامل بهبودی کودک و رفع بیماریش گردد چه بسا ممکن است بیماری افزایش یافته و خطرناک شود.
دعا در کنار اجاره دستگاه زردی نوزاد میتواند ضمن ایجاد آرامش قلب برای مادر و اطرافیان باعث بهبود و رفع هر چه سریعتر بیماری گردد. موکدا توصیه میگردد چنانچه کودک والدین عزیز و گرامی دچار بیماری یرقان باشد باید در اسرع وقت نسبت به اجاره دستگاه فتوتراپی نوزاد از مراکز معتبر اقدام نموده و بیماری فرزند خود را با دستگاه رفع و درمان نمایند.
