بیلیروبین ماده ایست که وجود بیش از اندازه آن در خون نوزاد عامل یرقان است و شناخت دقیقش باعث می شود تا روش های بهتری برای رفع بیماری اتخاذ گردد ضمنا آگاهی از میزان بیلی روبین بالا و توتال و دایرکت در نوزادان نیز میتواند راهکارهای بسیار موثری برای مقابله با این مشکلات ایجاد نماید.
بیش از 70 درصد نوزادان تازه متولد شده که رسیده و سالم باشند به زردی مبتلا می شوند. این مقدار در نوزادان نارس به بیش از 80 درصد می رسد. بنابراین بسیار مهم است که عامل یا عوامل ایجاد کننده این بیماری شناخته شود و روشهای پیشگیرانه با توجه به شرایط و موقعیت مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین در این مقاله میخوانید
بیلیروبین چیست
یکی از پیگمانهای زردرنگ صفراویست که از شکست و تجزیه طبیعی هموگلوبین حاصل میشود و عامل رنگ زرد ادرار و قهوه ای مدفوع است. این ماده شامل زنجیره ای باز از چهار پیرول حلقه مانند است.
به طور کلی دو نوع بیلیروبین وجود دارد که عبارتند از مستقیم و غیرمستقیم که میزان زیاد نوع غیر مستقیم آن میتواند باعث ایجاد آسیب های مغزی شود.
مهمترین علت زردی در نوزادان بیلی روبین بالا در خون نوزاد است که دلیل آن نیز افزایش تخریب گلوبولهای قرمز خون می باشد. هنگامی که کارکرد کبد طبیعی باشد افزایش سطح آن ایجاد نشده و یا در حد خفیف روی می دهد.
چنانچه به هر دلیلی اختلال در کارکرد کبد وجود داشته باشد سطح بیلیروبین افزایش میابد چرا که وظیفه کبد شکستن و خرد کردن مولکولهای آن و نهایتا دفعش توسط ادرار است.
در دوران بارداری و پیش از تولد بچه، بیلیروبین تولید شده توسط کبد مادر تصفیه شده و دفع می گردد در نتیجه میزان آن هنگام تولد پایین است. بلافاصله پس از تولد، این کبد کودک میباشد که باید مسئولیت جذب و دفع آن را به عهده بگیرد اما با توجه به اینکه بسیاری از جنبه های فیزیولوژیک کبدی در زمان تولد بچه کاملا تکامل نیافته در نتیجه خون تصفیه نشده و در نهایت از طریق مسیر فرعی به روده وارد می شود در نتیجه بیشتر نوزادان بین روزهای دوم تا پنجم پس از تولد ممکن است دچار افزایش میزان این ماده در بدنشان شوند.
میزان نرمال بیلی روبین توتال و دایرکت در نوزادان
برای اندازه گیری زردی آزمایش خون گرفته میشود. نتیجه آزمایش به صورت میزان نرمال بیلی روبین دایرکت (Direct)، این دایرکت (In direct) و توتال در نوزادان گزارش میشود که توتال ترکیبی از دایرکت و ایندایرکت میباشد.
در برگه جواب آزمایش معمولا نتیجه به صورت توتال و دایرکت درج میگردد. برای بزرگسالان اندازه نرمال توتال 1.2 و برای کودکان 1 میلی گرم بر دسی لیتر میباشد. این میزان بیلی روبین نوزاد برای دایرکت حدود 0.1 تا 0.3 میلی گرم بر دسی لیتر است.
درمان بیماری زردی در نوزادان معمولا به وسیله دستگاه فتوتراپی انجام می شود چرا که هم درمان در این روش قطعی بوده و هم هزینه آن مناسب است و همچنین خطری ایجاد نمیکند مگر در مورادی که شدت بیماری خیلی زیاد بوده و دستگاه نتواند آن را کاهش دهد که الزاما باید خون بچه تحت نظر پزشک متخصص تعویض گردد.
هنگامی که بچه زیر دستگاه نور درمانی قرار گرفت و نور منبع تابش دستگاه با طول موج مخصوص ( 420 الی 480 نانومتر ) به پوستش برخورد کرد در نتیجه آن مولکولهای بیلی روبین موجود در خون شکسته شده و از طریق ادرار و مدفوع از بدنش خارج گشته و باعث کاهش یرقان در کودکان میشود.
منبع: