فاویسم نوزاد یک بیماری ارثی است که به علت کمبود یکی از آنزیم‌های گلبول قرمز بوجود آمده و معمولا در کودکان و نوزادان پسر بیشتر بروز میکند. این بیماری در حالت عادی علائم خاصی ندارد اما با خوردن باقلا خود را نشان میدهد. فاویسم باعث نوسان زیاد یرقان در نوزادان میشود بنابراین احتمال مصرف قطره بیلی ناستر افزایش میابد. لازم است برای درمان فاویسم نیز اقدام سریع صورت گیرد.
برای تشخیص دقیق فاویسم نوزاد لازم است سطح آنزیم گلوکز 6 در گلبول‌های قرمز خون اندازه گیری شود. از مهمترین علائم فاویسم در نوزادان میتوان به زرد شدن چشمها و ایجاد بیماری زردی نوزاد ، تیره شدن رنگ ادرار، کم‌‌آوردن نفس، تب بالای ۳۸ درجه، بیقراری، تهوع، درد شکم و یا درد پشت، احساس ضعف خستگی و بی حالی، افزایش ضربان قلب و تنفس اشاره نمود.
قابل ذکر است کودکان مبتلا به فاویسم 50 درصد بیشتر در معرض ابتلا به یرقان هستند لذا والدین عزیز باید به این مهم توجه ویژه ای داشته باشند.
روش تشخیص فاویسم در نوزادان
تشخیص بیماری فاویسم در نوزادان از طریق آزمایش خون بند ناف و اندازه گیری مقدار بیلی روبین موجود در خون در بدو تولد نوزاد صورت می گیرد. (تعیین مقدار بیلی روبین راهی جهت تشخیص یرقان در کودکان نیز میباشد).
توصیه میگردد افرادی که سابقه ابتلا به بیماری فوق الذکر در خانواده آنها وجود دارد قبل از اینکه علائمی بروز دهد با پزشک مشورت کرده تا بتوانند مانع از بروز آن شوند. بیماری فاویسم نوزادان روشهای درمان قطعی ندارد لذا بهترین راه جلوگیری از بروز آن میباشد.
درمان فاویسم نوزاد در منزل با استفاده سرم به مقدار کافی و در صورت نیاز تزریق خون مطابق با دستور پزشک صورت می گیرد. در برخی از موارد شدید هم به علت نابودی سلول های خونی میتوان طحال را از بدن فرد خارج کرد. مادری که فرزند مبتلا به فاویسم دارد نیز باید جهت مراقبت از نوزاد از مصرف باقلا و آسپرین یا هر نوع ماده ای که سبب بروز علائم این بیماری می شود خودداری نماید چرا که این مواد از طریق شیر دهی به نوزاد منتقل می شود. طب سنتی نیز در کنار علوم پزشکی و آکادمیک نیز توصیه هایی برای بیماری مذکور دارد که عبارتند از:
- ترکیب صفرابر و سنای مکی که البته استفاده از آن باید زیر نظر پزشک متخصص طب سنتی باشد
- ترکیب یک عدد سیب رنده شده با عرق بیدمشک و گلاب که باید میل شود
قطره بیلی ناستر و فاویسم نوزاد
به طور کلی یک رابطه مستقیم بین مصرف قطره بیلی ناستر و فاویسم در نوزادان وجود دارد. قطره بیلی ناستر یک قطره خوراکی گیاهی برای کاهش زردی نوزادان است که مستقیما به نوزاد داده میشود. چنانچه نوزادی هنگام تولد با هر دو بیماری ” فاویسم ” و ” زردی نوزاد ” مبتلا باشد باعث خواهد شد که درجه زردی نوسان زیاد داشته و مرتبا بالا و پایین برود. لذا در چنین حالتی استفاده از قطره بیلی ناستر جهت کنترل زردی اجتناب ناپذیر است.
مهمترین ماده غذایی که برای بیماران فاویسمی ممنوع است باقلا است. باقلا يکی از حبوبات پرمصرف است که در بسیاری از مناطق کشور مخصوصا شمال ايران کاشته میشود. این ماده غذایی بسیار مقوی است و ارزش غذایی بالایی دارد. به عبارت دیگر اين گياه را ميتوان از غنی ترين پروتئين گياهی دانست بنابراین مصرف باقلا برای کسانی که حساسیت خاصی نسبت به آن ندارند موکدا توصیه میگردد. ضمنا مصرف لوبیا، سویا، نخود، عدس، گیاه خرنوب، کهور، سولفیت‌ها و غذاهای شامل آنها نیز برای بیماران فوق توصیه نمیشود. گفتنی است به هیچ عنوان نوزادان دارای این بیماری نباید از قرص فنوباربیتال استفاده نمایند که به شدت باعث آسیبهای جدی به کودک میشود.